Переключение языков

Бүгін, 18 қыркүйек күні Науырзым мемлекеттік табиғи қорығының аумағында, Бұлақ соқпағында "Мөлдір бұлақ" акциясы жалғасын тапты.

Орман — табиғаттың асыл қазынасы. Ол тек қана көркем көрініс емес, адамның өмір сүруі үшін ауа, су, ылғал және тепе-теңдік беретін тіршілік иесі. Сондықтан да «Орман – жердің өкпесі» деп бекер айтылмаған. Алайда қазіргі таңда орман өрттері жиілеп, табиғатқа орасан зиян келтіруде. Бұл — тек ағаштың ғана емес, тұтас экожүйенің, жан-жануарлардың, ауаның, су көздерінің зардап шегуі деген сөз.

Наурызым мемлекеттік табиғи қорығының аумағы Қостанай облысының Наурызым, Әулиекөл ауданы құрамына кiредi.

Қорық ормандарында құрғақ топырақты құмында қарағай ағаштары басым, тоғай ауданы 30% құрайды, ал климаттық шарттары бойынша жылы уақытқа ауаның жоғары температураларымен, жауын-шашынның аздығымен және ылғалдылықтың аздығымен сипатталып, қорықтың барлық аумағы табиғи өрт қауіпті тобына жатқызылған.

Ормандардағы табиғи өрт қауіп дәрежесі жоғары. Қорықтың барлық аумағы табиғи өрт қаупінің I санатына жатады. Орман өрттерінің туындауы мен дамуына метеорологиялық факторларына температура, ауа ылғалдылығы, жауын-шашын, желдiң жылдамдығы анықтаушы әсер етеді. Бұл көрсеткiштер кешенді түрде өрт қауiптi кезеңінің ұзақтығын қалыптастырады.

Ормандар мен дала өрттерін профилактикалау мақсатында қорық аумағына жапсарлас орналасқан аумақтың жер пайдаланушыларға «Ормандардағы өрт қауiпсiздiгiн басқаруды орындалу туралы» ұйғарым берілген. Жергiлiктi халықпен әңгiмелесу жүйелi түрде өткізіледі, бұқаралық ақпарат құралдарына өртке қарсы және табиғи ортаны қорғау тақырыбында мақала жарияланады. Келушiлерге және туристер арсында ормандардағы өрт қауiпсiздiгiне арналған үн парақтар үлестіріп, түсіндірме жұмыстар жүргізілед.

Радиостанциядағы қорықтың орталық кеңсесінде және телфондық байланысы тәулiк бойы кезекшiлiк ұйымдастырылған. Өрт-қадағалау мұнарада, барлық жарық арқылы күнi бойы бақылау жүргiзедi. Өрт қауiптi маусымда минералдалған жолақтарға және өрт жолындағы үзiлiмдерді механикалық күтім үнемi өткiзедi.

«Өртенбесін орманың, орман сенің қорғаның» деген сөз – терең мағыналы үндеу. Орман өртенсе, ол қайта қалпына келуі үшін ондаған жылдар қажет. Әрбір ағаш – жылдар бойғы еңбек пен табиғаттың тынысы. Ал бір сәттік немқұрайлылық — тұтас алқаптың күлге айналуына себеп болуы мүмкін.

Орман – адамзатқа қорған. Ол ауадағы көмірқышқыл газын сіңіріп, оттегін бөліп шығарады. Орман болмаса, жауын-шашын азаяды, топырақ эрозияға ұшырайды, су көздері тартылып, климат өзгереді. Сонымен қатар, орман – жануарлар мен құстардың мекені, өсімдіктердің ошағы. Әрбір ағаш –біздің болашағымыз. Әрбір қайталанған экологиялық қауіпсіздік нормасы –біздің келешек ұрпаққа лайықты мұра. Орманды қорғау –қоғамды, табиғатты және өзімізді қорғау.

2025 жылғы 16 қыркүйек күні Науырзым мемлекеттік табиғи қорығы ұжымы, мемлекеттік мекемелермен бірлесе отырып, Тәуелсіздік саябағында "Таза Қазақстан" жалпыұлттық акциясы аясында "Таза өлке" экологиялық акциясын өткізді.

Науырзым мемлекеттік табиғи қорығы заманауи өрт сөндіру техникасымен толықты.

MyCollages 14

2025 жылдың 6 қыркүйек күні Науырзым мемлекттік табиғи қорығына Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігінің қолдауымен алынған жаңа 8 бірлік өрт сөндіру автокөліктерінің кілттері салтанатты түрде табыс етілді.

Өрт қаупі маусымына жоспарына сай орман және дала өртінің алдын алу мақсатында ауыл тұрғындарына түсіндірме жұмыстар жүргізіліп үнпарақтар үлестірілді.

MyCollages 13

2025 жылдың 04 қыркүйек күні Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің хаттамалық тапсырмасына сәйкес, «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» заңының талаптарын сақтау, сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулерді, оның ішінде құмар ойындары мен бәс тігу ойындарын ойнау, сондай-ақ интернет желісі арқылы қатысуларға шектеулерді қабылдау жөнінде қорық қызметкерлерімен кеңес өткізілді.

Bryodermella tuberculata — кеңқанатты «шиқылдақ» шегіртке

Бұл шегіртке түрі Наурзым қорығына іргелес жайылымдарда, негізінен бетегелі далада жиі кездеседі. Биыл Bryodermella tuberculata саны алдыңғы жылдарға қарағанда айтарлықтай көбейген.
Неліктен көбейді?
Себебі 2025 жылы аймақта құрғақ әрі ыстық ауа райы үстем болды. Мұндай жағдайлар осы шегірткенің дамуына өте қолайлы: жұмыртқалар тезірек дамып, дернәсілдердің тіршілікке бейімділігі артады. Жауын-шашынның аздығы табиғи жауларының (мысалы, саңырауқұлақ ауруларының) белсенділігін төмендетіп, түрдің шектен тыс көбеюіне мүмкіндік берді.

🔍 Айрықша белгілері:
— Кең қанаттары арқасында ұзақ қашықтыққа ұша алады.
— Ұшқанда «шиқылдаған» дыбыс шығарады — «әндететін» шегірткелердің бірі.
— Түсі далалық өсімдіктермен үйлесіп, жақсы бүркемеленеді.

🌿 Экожүйедегі рөлі:
Bryodermella tuberculata — азық тізбегінің маңызды бөлігі. Онымен құстар, кесірткелер мен басқа жыртқыштар қоректенеді. Сонымен қатар, ол шөптесін өсімдіктермен қоректеніп, өсімдіктер қауымдастығының құрамын реттеуге үлес қосады. Алайда саны шамадан тыс артқан кезде басқа шөпқоректі жәндіктермен бәсекелесіп, өсімдік жамылғысына кері әсер етуі мүмкін.

f549e845 1300 4519 a1f3 223cadc161f9536b038e 2849 4c77 ab48 34d4cd16c59f

Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігі Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті
Комитет лесного хозяйства и животного мира Министерства экологии природных ресурсов Республики Казахстан

Контакты

Телефон
+7 7145 421141
Адрес
с.Караменды, Казбек Би, 5 Карамендинский с.о. Hаурзумский район Костанайская область Республики Казахстан
Электронная почта
naurzum_mtk@mail.ru